Προς πολίτες, συλλόγους, σωματεία και φορείς της Μεγαλόπολης και της ευρύτερης περιοχής:

Αγαπητοί συμπολίτες,

όλη η τοπική μας κοινωνία, για πάνω από έξι (6) δεκαετίες, υφίσταται μια κοινωνική και περιβαλλοντική υποβάθμιση, τόσο μεγάλη όσο ελάχιστες περιοχές της Ελλάδας, μια υποβάθμιση για την οποία η κοινωνία της Μεγαλόπολης και όλης της ευρύτερης περιοχής έχει υποστεί μεγάλο ανθρώπινο και περιβαλλοντικό κόστος, ήδη από την εποχή των παππούδων και των γιαγιάδων μας, με μοναδικό αντίβαρο πως τουλάχιστον δημιουργούνταν θέσεις εργασίας στην τοπική κοινωνία και εξασφαλιζόταν η ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Σήμερα λοιπόν, τίποτα δεν θα ήταν πιο ευχάριστο για την περιοχή μας από την απολιγνιτοποίηση, αν αυτή πράγματι συνέβαλε στη μείωση των ρύπων και γινόταν με πλάνο βιώσιμο για την κοινωνία μας, εξασφαλίζοντας νέες θέσεις εργασίας, ορθότερη εκμετάλλευση του φυσικού μας πλούτου και χωρίς να προκαλείται ενεργειακή εξάρτηση της χώρας μας.

Δυστυχώς αυτό επιχειρείται με τη λεγόμενη (για λόγους κοινωνικής αποδοχής) “πράσινη” ανάπτυξη, δηλαδή τις βιομηχανικές ΑΠΕ, των οποίων η εξαιρετικά χαμηλή ενεργειακή απόδοση (ειδικά των φωτοβολταϊκών με μόλις 15% - 20%) απαιτεί φαραωνικές εγκαταστάεις που θα απλωθούν σε τεράστιες εκτάσεις δημόσιας γης, με αναγκαστική αποψίλωση δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων ακόμα και προστατευόμενων περιοχών, μετατρέποντας το σύνολο της περιοχής μας σε ανοιχτή βιομηχανική ζώνη, βαθαίνοντας ακόμα περισσότερο την υποβάθμιση και διαλύοντας κάθε πιθανότητα για κάθε άλλου είδους ανάπτυξη, ενώ παράλληλα αποδεκατίζονται εκατοντάδες θέσεις εργασίας που δεν αντικαθίστανται, οδηγώντας σε μαρασμό την περιοχή μας. Επιπλέον, ο κυμαινόμενος κύκλος λειτουργίας των ΑΠΕ (λόγω της εξάρτησής τους από τα φυσικά στοιχεία) απαιτεί σε κάθε τέτοια εγκατάσταση και την εγκατάσταση μπαταριών αποθήκευσης, που αποτελούνται από χημικά πολύ πιο επικίνδυνα από το λιγνίτη και οι οποίες, όπως ήδη τις βλέπουμε στη Δόριζα και Λουτρά Ηραίας, είναι μπαταρίες που έχουν το μέγεθος ολόκληρων χωριών, ενώ γνωρίζουμε ότι είναι εξαιρετικά εύφλεκτες και μάλιστα με το πιο δύσκολο να σβήσει είδος φωτιάς, με ιδιαίτερα τοξικές αναθυμιάσεις και με δεκάδες ατυχήματα να συμβαίνουν κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο.

Όλα αυτά μας υποχρεώνουν να θέσουμε μερικά κρίσιμα ερωτήματα:

Ερώτημα 1^ο: Μπορούν όλες αυτές οι ΑΠΕ κάποια στιγμή έστω και στο μακρινό μέλλον να αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα;

Δυστυχώς όχι. Στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, η αιολική και φωτοβολταϊκή βιομηχανία, για να φτάσει σήμερα να καλύπτει μόλις περίπου το 10% του παγκόσμιου ενεργειακού μίγματος, χρειάστηκε πάνω από είκοσι (20) χρόνια1. Συνεπώς η συζήτηση για πλήρη αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων, τα οποία κατέχουν σχεδόν το 60% της παγκόσμιας ηλεκτροπαραγωγής, μέσα στις επόμενες δεκαετίες, δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα και γίνεται αποκλειστικά για λόγους χειραγώγησης του συναισθήματος του κόσμου. Επιπλέον, οι ΑΠΕ δεν είναι σταθερές πηγές ενέργειας, αφού εξαρτώνται από τα φυσικά στοιχεία (ήλιος και άνεμος), συνεπώς χρειάζονται απαραίτητα ΚΑΙ αντίστοιχες συμβατικές πηγές ενέργειας, όπως τα ορυκτά καύσιμα και η πυρηνική ενέργεια, για την ομαλή λειτουργία του δικτύου, κάτι που πλέον επιβεβαιώνεται και πρακτικά με το ξανάνοιγμα λιγνιτικών μονάδων ή την αντικατάστασή τους με φυσικό αέριο. Οι μπαταρίες (τουλάχιστον με τη σημερινή τεχνολογία) επίσης δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα, αφού παρά το μέγεθός τους επαρκούν μόνο για 2 - 10 ώρες.

Ερώτημα 2^ο: Είναι σήμερα απαραίτητες όλες αυτές οι ΑΠΕ για τη χώρα μας;

Όχι δεν είναι. Με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η χώρα μας έχει ήδη υπερκαλύψει τους μέχρι στιγμής στόχους της για ανάπτυξη βιομηχανικών ΑΠΕ κατά 20%, ενώ βρίσκεται πιο μπροστά από χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ολλανδία και το Βέλγιο.2 Σύμφωνα μάλιστα με τη μελέτη του εργαστηρίου βιοποικιλότητας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με την υλοποίηση όσων βιομηχανικών μονάδων ΑΠΕ βρίσκονται σήμερα υπό καθεστώς αδειοδότησης ή αξιολόγησης στην Ελλάδα, η χώρα μας θα υπερβεί τους στόχους της για το 2030 κατά έξι (6) φορές.3 Αυτό επιβεβαίωσε πρόσφατα και ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ ο οποίος δήλωσε ότι η ανάπτυξη των ΑΠΕ “δεν προορίζεται μόνο για την κάλυψη της εγχώριας κατανάλωσης καθώς δεν υπάρχει τόσο μεγάλη ζήτηση και η πράσινη ηλεκτροπαραγωγή πρέπει να βρει «εξαγωγικό δρόμο»”.4 Αυτό όχι μόνο σημαίνει ότι οι ενεργειακές ανάγκες της χώρας μας από ΑΠΕ έχουν ήδη υπερκαλυφθεί, αλλά μας οδηγεί και στο τρίτο κρίσιμο ερώτημα:

Ερώτημα 3^ο: Όλες αυτές οι ΑΠΕ αναπτύσσονται για το δημόσιο συμφέρον;

Με βάση τα παραπάνω, η απάντηση είναι αυτονόητα “όχι”. Οι εταιρείες ΑΠΕ, συμπεριλαμβανομένης και της ΔΕΗ (η οποία πλέον δεν είναι δημόσιος κοινωφελής φορέας), είναι όλες ιδιωτικές κερδοσκοπικές εταιρείες και ανήκουν αποκλειστικά στους μετόχους τους. Συνεπώς, τα όποια οικονομικά οφέλη των ΑΠΕ καταλήγουν αποκλειστικά στους μετόχους των εταιρειών ενέργειας, αντί για τα δημόσια ταμεία και τις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες είναι αυτές που χάνουν τη δημόσια γη τους, χάνουν τις θέσεις εργασίας τους, ενώ υφίστανται και κάθε άλλου είδους επιβάρυνση. Πολλοί από τους κατοίκους μάλιστα θεωρούν αφελώς ότι αυτή είναι μια απαραίτητη θυσία για να “σωθεί ο πλανήτης”.

Τα παραπάνω ερωτήματα δεν είμαστε οι μόνοι που τα θέτουμε. Η ίδια η Γερμανία το 2020 αναγκάστηκε να ξανανοίξει είκοσι (20) λιγνιτικά εργοστάσια, όχι μόνο για να εξασφαλίσει τις ενεργειακές ανάγκες της αλλά και για να διαφυλάξει παράλληλα αρκετές χιλιάδες θέσεις εργασίας,5 ενώ ήδη πολλές άλλες χώρες μεταθέτουν το χρονικό στόχο της απολιγνιτοποίησής τους όλο και μακρύτερα στο μέλλον. Σε όλα αυτά μεγάλο μέρος της ευθύνης έχουν και οι τοπικές κοινωνίες, όλοι εμείς οι πολίτες, οι οποίοι έχουμε αφήσει τις αποφάσεις για όλα τα θέματα που αφορούν τον τόπο μας να λαμβάνονται ερήμην μας, χωρίς να έχουμε ουσιαστική συμμετοχή στις διαδικασίες και χωρίς να διεκδικούμε άποψη για το τί συμβαίνει στον τόπο μας.

Για όλα τα παραπάνω λοιπόν, ο ΕΟΣ Τρίπολης, ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα της Επιτροπής για τη Σωτηρία του Μαινάλου και Λύκαιου Όρους και μετά τις εκδηλώσεις σε Στεμνίτσα, Άγιο Πέτρο και Βλαχοκερασιά, καλούμε όλη την τοπική κοινωνία, πολίτες, συλλόγους, σωματεία και λοιπούς φορείς, σε έναν ανοιχτό δημόσιο διάλογο, την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου στις 6 μ.μ. στο Πνευματικό Κέντρο Μεγαλόπολης "Ο Πολύβιος", με στόχο την καλύτερη κατανόηση του προβλήματος και να συζητήσουμε οι ίδιοι τί θέλουμε για τον τόπο μας και να αποφασίσουμε πώς θα το διεκδικήσουμε.

Για τον ΕΟΣ Τρίπολης

Γιώργος Παναγιωτόπουλος

Πηγές

1 https://ourworldindata.org/electricity-mix

2 https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/ddn-20220119-1

3 https://bc.lab.uoi.gr/el/science-for-society/ntimpeit-gia-aiolika-kai-natura/

4 https://www.energymag.gr/energeia/89989_ioannis-margaris-admie-apothikeysi-kai-exagoges-gia-na-enishysoyme-ti-dynamiki-ton

5 https://www.npr.org/2022/09/27/1124448463/germany-coal-energy-crisis